M.Ö. 3000 ile 2000 yılları arasında Anadolu’da kurulan şehir devletlerinden birisi de Ön Hititler tarafından kurulan ve merkezi ilçenin 4 km. güneyindeki Aydinkent (İvriz) Köyünde bulunan Tuvana Krallığı (Tyana Herekleia) şehir devleti olup, bu devlet merkezi Aydınkent (Ivriz) olmak üzere M.Ö. 1200 ile 742 yılları arasında hüküm sürmüştür.
Bu krallıktan günümüze halen Aydınkent Köyünde bulunan Kral Warpalavas'a ait Ivriz Kaya Kabartması kalmıştır.
Tuvana Kralliginin yikilmasindan sonra Asurlularin egemenligine geçen Halkapinar pek çok savasa sahne olmustur.
M.Ö. 64 yilinda bütün Anadolu ile birlikte Romalilarin eline geçmis olan Halkapinar, 395 yilinda Roma Imparatorlugunun ikiye ayrilmasiyla Dogu Roma (Bizans) Imparatorlugunun sinirlari içerisinde kalmistir. Araplarin Dogu Roma Imparatoru Heraklius`u yenilgiye ugrattiklari Yermük Savasindan sonra Adana ve Tarsus`tan Toroslara kadar ilerleyen Araplar, Bizans akinlarina mukabil Iç Anadolu`ya yapilan akinlar sirasinda Bizans’a; Halkapinar`in bir kismi ile Eregli`nin gelirini Beytülmal`a gönderilmesini kabul ettirmistir. Abbasi Devletinin zayiflamasiyla tekrar tamamen Bizans hakimiyetine geçen Halkapinar civarindaki kaleleri Bizanslilar bir üs olarak kullanmislardir.
Halkapinar, Malazgirt savasindan 6 yil sonra (1077) Kutalmisoglu Süleyman Sah zamaninda Anadolu Selçuklularinin eline geçmistir. 1276 yilinda Karamanoglu Mehmet Bey`in Konya`yi almasiyla Karaman Beyliginin egemenligine geçen Halkapinar, 1398 yilinda Eregli ile birlikte Osmanlilarin egemenligine geçmistir. Daha sonra tekrar Karaman Beyliginin ve Memlüklülerin idaresinde kalan Halkapinar, 1468 yilinda Fatih Sultan Mehmet`in Konya`yi almasiyla tamamen Osmanli Imparatorlugunun sinirlari içerisinde kalmistir. Osmanli Imparatorlugu zamaninda bölge askersiz bir saha haline getirilerek, Istanbul`da oturan Darüsseade agasi tarafindan idare edilmistir.
Kurtulus savasindan sonra Halkapinar; Konya Ili, Eregli Ilçesine bagli bir nahiye olarak, 1954 yilinda kurulan belediye teskilati ile de bir Kasaba olarak örgütlenmistir. Ilçenin Zanapa olan eski ismi 1962 yilinda degistirilerek bugünkü Halkapinar adini almistir.
Bölgedeki tarim alanlarinin verimli bir kismi 1985 yilinda isletmeye açilan Ivriz Baraji baraj alaninda kalmistir. Bu da halkin bir kisminin Mersin ve Eregli basta olmak üzere büyük sehirlere göçmesine neden olmustur.
09/05/1990 tarih ve 3644 sayili kanunla Ilçe olan Halkapinar`in, ilk Ilçe Kaymakami 23.08.1991 tarihinde göreve baslamistir.
Bir yerlesim yeri olarak Ilçe Türkler tarafindan fetih olunmadan önce şimdiki Karayusuflu ve Büyükdogan Köyleri arasindaki Bizanslilarin kurdugu Anari sehrinde bulunmaktaydi. O dönemde sehrin yerlesim ve yönetim merkezi Anari sehridir. Anari Kralinin çok sevdigi, güzel kizi ölünce adina bugünkü Ilçemizde Zengi adinda bir mabet insaa ettirilir. Halk ayin günlerinde Zengi mabedinde bulunurlarmis. Zengi sözü zaman zaman degisime ugrayarak Zanapa`ya dönüsmüstür. Bölge sik sik istila ve isgallere ugradigindan zamanin Zengi mabedi yikilmis, tekrar yapilmis, daha sonra tekrar yikilmistir. Yapilan arastirmalarda bütün bunlari ispatlayan bronz bir para bulunmustur. Paranin bir yüzünde kiz resmi, diger yüzünde ise zengi ibaresi vardir.
